Kính gửi: - Bộ Tài chính; - Bộ Giao thông vận tải; - Bộ Công Thương; - Bộ Tư pháp; - Hiệp hội Chủ hàng Việt Nam.
Xét đề nghị của Bộ Tài chính tại văn bản số 8012/BTC-TTr ngày 16 tháng 6 năm 2015 về việc báo cáo kết quả kiểm tra phụ phí theo cước vận tải biển và ý kiến của các Bộ:
- Giao thông vận tải (văn bản số 8894/BGTVT-VT ngày 09 tháng 7 năm 2015).
- Công Thương (văn bản số 7210/BCT-QLCT ngày 17 tháng 7 năm 2015).
- Tư pháp (văn bản số 2596/BTP-PLQT ngày 20 tháng 7 năm 2015).
- Hiệp hội Chủ hàng Việt Nam (văn bản số 14/VPHH ngày 09 tháng 7 năm 2015).
Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải có ý kiến như sau:
1. Bộ Giao thông vận tải chủ trì, phối hợp với các Bộ: Tư pháp, Tài chính, Công Thương và các cơ quan liên quan đề xuất:
a) Quy định về quản lý cước vận tải biển và phụ phí theo cước vận tải biển để đưa vào dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hàng hải; thực hiện việc đánh giá thị trường vận tải biển, tổ chức và kiểm soát thị trường vận tải biển, giá cước và các loại phụ phí theo cước vận tải biển để đảm bảo giá cước và phụ phí hợp lý, tạo điều kiện cho doanh nghiệp xuất, nhập khẩu trong nước.
b) Giải pháp nhằm từng bước thay đổi phương thức xuất, nhập khẩu hàng hóa trong lĩnh vực hàng hải phù hợp bảo đảm quyền, lợi ích của các doanh nghiệp Việt Nam khi thực hiện xuất, nhập khẩu hàng hóa.
2. Bộ Tài chính:
a) Chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan hướng dẫn và xử lý thuế thống nhất đối với các khoản phụ phí theo cước vận tải biển đảm bảo đúng quy định của pháp luật.
b) Phối hợp với Bộ Giao thông vận tải trong việc đề xuất ban hành quy định về danh mục, quy trình kê khai, đối tượng kê khai đối với cước vận tải biển và phụ phí theo cước vận tải biển.
3. Hiệp hội Chủ hàng:
a) Phối hợp với các Bộ, cơ quan nhà nước có liên quan rà soát năng lực nhập, xuất hàng hóa, là đầu mối kết nối, liên kết giữa các chủ hàng nhằm chuyển đổi phương thức vận chuyển hàng hóa để có mức thu phụ phí thấp hơn và có thể đàm phán về mức thu phụ phí với các hãng tàu.
b) Có biện pháp đàm phán với các hãng tàu để giảm khoản phụ phí có mức thu cao như phụ phí xếp dỡ container (THC) và không thu các loại phụ phí chưa hợp lý như phụ phí mất cân đối container (CIC), phụ phí biến động giá nhiên liệu (BAF), phụ phí biến động tỷ giá (CAF), phụ phí vệ sinh container... nếu trong thực tế thực hiện không phát sinh.
Văn phòng Chính phủ xin thông báo để các Bộ, cơ quan biết, thực hiện./.
Nơi nhận:
- Như trên;
- Thủ tướng Chính phủ;
- Phó TTg Hoàng Trung Hải;
- VPCP: BTCN, PCN Nguyễn Sỹ Hiệp, Trợ lý TTgCP; TGĐ Cổng TTĐT, các Vụ: TH, TKBT, KTN, PL;
- Lưu: VT, KTTH (3),
KT. BỘ TRƯỞNG, CHỦ NHIỆM
PHÓ CHỦ NHIỆM
Nguyễn Sỹ Hiệp.
TRƯỚC ĐÓ,
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, các hãng tàu thu của các doanh nghiệp xuất khẩu gần 70 loại phụ phí các loại. Trung bình mỗi hãng thu khoảng 14, 15 loại phí.
Tính trong năm 2013 và 2014, tổng số tiền thu cước vận tải biển và phụ phí theo cước vận tải biển mà các đại lý thu hộ cho hãng tàu là hơn 77 nghìn tỷ đồng.
Các loại phụ phí theo cước vận tải biển chiếm tỷ trọng lớn nhất là:
- Phí dịch vụ xếp dỡ container 13 nghìn tỷ đồng, chiếm 49,69%.
- Phụ phí xăng dầu gần 5,5 nghìn tỷ đồng, chiếm 20,51%.
- Phí lưu bãi container gần 1,6 nghìn tỷ đồng chiếm 5,98%...
Theo Bộ Tài chính, các hãng tàu chưa minh bạch trong việc áp dụng mức thu một số khoản như phụ phí biến động giá nhiên liệu, phụ phí mất cân bằng container, phụ phí biến động tỷ giá, phụ phí bảo dưỡng và sửa chữa container, phụ phí vệ sinh container....
Cũng theo cơ quan chức năng, các hãng tàu thu phí cao hơn so với thực tế phải trả cho dịch vụ của cảng biển Việt Nam.
Đơn cử, mức thu phụ phí xếp dỡ container của hãng tàu đối với công ty giao vận (trung gian) hoặc trực tiếp thu của doanh nghiệp xuất nhập khẩu trung bình 131,5 USD/container 40 feet, 88 USD/container 20 feet.
Trong khi đó, mức chi trả cho dịch vụ xếp dỡ cảng biển thực tế tại 6 cảng biển của Việt Nam chỉ khoảng 69,1 USD/container 40 feet và 46,1 USD/container 20 feet.
Theo giải trình của các hãng tàu, nguyên nhân cao hơn là do ngoài các chi phí trực tiếp phải trả cho cảng biển, các hãng tàu phải trả cho các cảng trung gian liên quan đến việc xếp dỡ container và các chi phí khác có liên quan trên cả hành trình tàu như phí đảo container...
Song, Bộ Tài chính cho rằng nguyên nhân này chưa có cơ sở và mức chênh lệch quá cao như trên là chưa hợp lý.
Không chỉ các hãng tàu, chính các công ty giao vận trung gian cũng thu phụ phí theo cước vận tải biển cao hơn so với quy định của hãng tàu.
Lý do là:
- Phụ phí theo cước vận tải container đường biển không thuộc danh mục Biểu mức thu phí, lệ phí hàng hải do Nhà nước quy định.
- Các khoản phụ phí contheo cước vận tải container đường biển cũng chưa thuộc danh mục mặt hàng bình ổn giá của Luật Giá nên việc thu các loại phụ phí này do các hãng tàu nước ngoài đặt ra mà chưa có sự kiểm soát thống nhất của cơ quan quản lý Nhà nước.